Błędy trenerskie w przygotowaniu zawodnika
Gdy się popełnia błędy, mówi się chętnie, że się zbiera doświadczenia
Wyniki w strzelectwie sportowym na obecną chwilę osiągają prawie maksymalny poziom w większości konkurencji strzeleckich. W zawodach o najwyższe laury, jak Igrzyska Olimpijskie, Mistrzostwa Świata oraz Europy, różnice pomiędzy najlepszymi zawodnikami są bardzo niewielkie.
Większość opracowań treningowych w różnych krajach opiera się na podobnych rozwiązaniach i znalezienie złotego środka, który by dał przewagę na tak wysokim poziomie szkoleniowym i sportowym, jest prawie nierealne.
Współcześnie można sprostać wyzwaniu jedynie poprzez sprawniejszą i zarazem skuteczniejszą organizację procesu szkolenia oraz eliminowanie błędów, jakie zdarzają się w tym procesie zawodnikowi oraz trenerowi, który go prowadzi. Niekiedy błędy te są wynikiem sytuacji niezależnych od trenera i zawodnika, ale bywają też popełniane przez samych prowadzących szkolenie i szkolonych.
Jeśli przeanalizujemy źródła błędów, które prowadzą do zmniejszenia skuteczności procesu treningowego, będziemy mogli sklasyfikować je dwóch grupach:
- błędy wynikające z braku wiedzy na temat szkolenia na różnych etapach (trening strzelanie na wynik a nie szukanie rozwiązań poprawiających jakość i skuteczność treningu dającego w późniejszym czasie efektu wynikowego)
- błędy wynikające z braku przepływu informacji między trenerem a zawodnikiem (brak wyjaśnienia zawodnikowi, dlaczego, po co, jak)
- błędy wynikające z braku odpowiedzialności za wykonywaną pracę (konsekwencje wobec zawodników, testy, zadania, wyniki)
2. Błędy zewnętrzne, które są niezależne od nas
- błędy wynikające nie z winy szkoleniowca (dyrektorzy, kierownicy, system punktowy sportu młodzieżowego, sprzęt, finanse)
Obszary, w których pojawiają się błędy to:
- przygotowanie fizyczne:
- brak pracy nad ogólnym rozwojem zawodnika – budowanie fundamentów pod przyszłą ciężką pracę
- brak zajęć wyrównawczych – korekcyjnych – zabezpieczenie zawodnika przed pogłębianiem wad postawy, które występują pod wpływem długotrwałego treningu
- brak odnowy biologicznej – gdzie występuje praca, powinien też być odpoczynek (relaksacja jako środek mobilizujący do zawodów i jako forma demobilizacji po zawodach) - przygotowanie techniczne:
- braki w prawidłowym utrwalaniu nawyków czuciowo-ruchowych – zawodnik bez odpowiedniego przygotowania fizycznego może mieć problemy z budowaniem prawidłowej postawy postawy strzeleckiej - przygotowanie taktyczne:
- brak umiejętności zachowania się zawodnika podczas zawodów, brak znajomości regulaminów
- wyposażenie zawodnika w sprzęt, którego nie umie w pełni obsługiwać, młody zawodnik a sprzęt na miarę zawodnika wysokiej klasy - przygotowanie psychiczne:
- widzenie w młodym zawodniku, który nie ma jeszcze na swoim kącie osiągnięć, przyszłego mistrza olimpijskiego - przygotowanie startowe:
- wystawianie młodego zawodnika o małym doświadczeniu startowym na duże zawody i nie w swojej kategorii wiekowej (niechęć do treningu np. przez zajęcie ostatniego miejsca na tych zawodach + stres związany z rywalizacją najlepszych) - przygotowanie teoretyczne:
- nadmiar informacji prowadzi do paraliżu, za dużo informacji naraz dotyczących strzelectwa sportowego (od techniki, taktyki, psychologii dotyczy młodego zawodnika)
Tak przedstawione informacje na pewno w pełni nie pokazują obszaru i wpływu popełnianych w procesie treningowym błędów na prowadzenie i wyniki zawodnika. Pewne natomiast jest, że dzięki ciągłemu analizowaniu pracy trenera błędy te będziemy szybciej odnajdywać i eliminować (m.in. poprzez sprawniejszą organizację pracy), a co za tym idzie oczywiście oczekiwać skuteczniejszej rywalizacji zawodników na strzelnicy.
„Nie popełnia błędu ten, kto nic nie robi.”
Artykuł opublikowany w: Strzelectwo sportowe (Nowoczesne rozwązania szkoleniowe), zeszyt nr 3, Wrocław, 2006.
Autor: Pietrzyk Grzegorz